BURKNAR
Burknar eru gróplöntur sem eru frumstæðari í þróunarsögunni en fræplöntur. Þeir mynda ekki blóm og fjölga sér með gróum í stað fræja. Gróin myndast í gróhirslum á neðra borði laufblaðanna eða á sérstökum gróblöðum. Eitt einkenni burkna er að laufin eru upprúlluð þegar þau koma upp og vefst ofan af þeim eftir því sem þau vaxa.
Á Íslandi vaxa 23 tegundir burkna, sem sumar hverjar eru sjaldgæfar og alfriðaðar. Aðrar, eins og tófugrasið, eru algengar um allt land. Burknar vaxa best í skugga eða hálfskugga í frjóum, rökum jarðvegi. Flestir þola illa næðing og kjósa yfirleitt skýlda vaxtarstaði í sprungum eða snjódældum.
Adiantum - Venusarhár
Venusarhár, Adiantum, er nokkuð stór ættkvísl um 250 tegunda í vængburknaætt, Pteridaceae. Þetta eru mjög fíngerðir burknar, oft með svarta stöngla og þunnt, ljósgrænt lauf sem vaxa gjarnan í lífefnaríkum, rökum jarðvegi, oft í klettasprungum þar sem vatn seitlar niður. Ein tegund, venusarhár (A. raddianum) er vinsæl pottaplanta. Flestar tegundir vaxa í Andesfjöllum og A-Asíu.
Asplenium - Klettaburknar
Klettaburknar, Asplenium, er ættkvísl um 700 burknategunda í klettaburknaætt, Aspleniaceae, og er af flestum grasafræðingum talin eina ættkvísl ættarinnar. Þetta er breytileg ættkvísl með nokkrum undirflokkum, sem stundum eru flokkaðar sem sér ættkvíslir.
Athyrium - Fjöllaufungar
Fjöllaufungar, Athyrium, er ættkvísl í fjöllaufungsætt, Athyriaceae. Um 100 tegundir tilheyra ættkvíslinni með dreifingu um allan heim. Tvær tegundir, fjöllaufungur og þúsundblaðarós, vaxa villtar á Íslandi.
Cystopteris - Tófugrös
Tófugrös, Cystopteris, er ættkvísl 18 líkra tegunda í fjöllaufungsætt, Athyriaceae, með útbreiðslu um allan heim. Ein tegund, tófugras, vex villt á Íslandi og er algeng um allt land.
Dryopteris - Burknar
Dryopteris, burknar, er ættkvísl um 150 tegunda í ættinni Dryopteridaceae með dreifingu um allan heim, þó flestar tegundir vaxi á tempruðum svæðum á norðurhveli jarðar. Tvær tegundir vaxa villtar á Íslandi, stóriburkni og dílaburkni.
-
Dryopteris affinis - gulldálkur
Matteuccia - Körfuburkni
Matteuccia, er lítil ættkvísl í ættinni Onocleaceae, með aðeins einni tegund, körfuburkna.
Onoclea - Festarburkni
Onoclea er ættkvísl í ættinni Onocleaceae sem inniheldur aðeins eina tegund, festarburkna.
Polypodium - Sæturót
Polypodium er ættkvísl 75-100 tegunda í ættinni Polypodiaceae. Tegundir ættkvíslarinnar hafa útbreiðslu um allan heim, en mestur tegundafjöldi er í hitableltinu. Ein tegund, köldugras, vex villt á Íslandi.
Polystichum - Skjaldburknar
Skjaldburknar, Polystichum, er stór ættkvísl um 500 tegunda í Dryopteridaceae ættinni. Tegundir ættkvíslarinnar dreifast um allan heim, en mestur tegundafjöldi er í A-Asíu. Ein tegund, skjaldburkni, vex villt á Íslandi.
-
Polystichum setiferum - burstauxatunga